Sherlock Holmes: Crimes & Punishments review
Detectiefje spelen.
Middenin het verhoor bekijk ik de verdachte eens van dichtbij. Ik merk een melancholische blik op. Misschien doorgaat hij een moeilijke periode? Hij draagt werkmanskleren, dus behoort tot een lage economische klasse. Zijn met eelt bedekte handen verraden een noest arbeidersleven. De mouwen van zijn vest zijn vuil, mogelijk heeft hij onlangs nog in de aarde gewerkt. Het portret van de man is compleet.
Het onderzoek zelf in handen nemen en door de ogen van de bekendste detective ooit kijken. Die ervaring wil Frogwares Games je geven in Sherlock Holmes: Crimes & Punishments. Door de verschillende elementen van het onderzoek en de vaardigheden van Sherlock Holmes te benutten, is het de bedoeling dat je volledig de leiding neemt. Als je conclusies trekt en uiteindelijk morele keuzes maakt, voel je je echt Sherlock Holmes.
Dit komt het sterkst naar voren aan het eind van elk onderzoek. Alle aanwijzingen die je verzamelt, komen samen in een abstracte 'conclusieruimte', waarin je telkens twee aanwijzingen met elkaar verbindt. Dit leidt tot een deductie die plaatsvindt in de 'deductieruimte', een voorstelling van Sherlocks brein. Elke deductie is een zenuwcel, die zich met elkaar verbinden als ze logisch overeenstemmen. Bij sommige deducties maak je een intuïtieve keuze, bijvoorbeeld: de dader had geen of juist wel een motief.
De deducties zijn duidelijk het paradepaardje van de game. Er zijn daardoor namelijk meerdere uitkomsten mogelijk. Wanneer je dan je finale conclusie trekt, kies je er nog voor om de dader meteen te laten arresteren of gratie te verlenen. Die morele keuze heeft echter helemaal geen gevolgen voor de verdere verloop van het verhaal. De game is hier wel op zijn best, omdat je de snuggere speurder uithangt door je intuïtie te gebruiken.
Hoewel je bij de deducties mag doen wat je wilt, zijn er amper nuances of extra aanwijzingen die je in de richting van een bepaalde keuze duwen. Je trouwe kompaan dr. Watson speelt een ondersteunende rol in tussenfilmpjes en dialogen, maar heeft voor het onderzoek evenveel meerwaarde als een speurhondpuppy.
Je keuze hangt meestal af van wat jou op dat moment het meest plausibel lijkt. Toch is er een foute of juiste uitkomst die je na elke zaak kunt nakijken. De conclusie van mijn eerste zaak kleurde mooi groen, die van mijn tweede genadeloos rood. Waar het precies fout liep, is dan nog een raadsel. Het vormt een goede aanzet tot herspeelbaarheid, omdat je wilt weten hoe het ook anders kan.
Dit zijn echter de enige momenten waarop je echt vrijheid hebt, want de ontwikkelaar houdt je tot die tijd constant bij de hand. Zo kom je voor je eerste zaak in een schilderachtig landhuis waar een ex-schipper brutaal met een harpoen vermoord is. Sherlock Holmes' vaardigheden die je helpen bij het zoeken naar aanwijzingen heten 'talent' en 'verbeelding'. Met de eerste scan je de omgeving en merk je voor anderen onopvallende details op, die je dan verder onderzoekt. Met 'verbeelding' stel je je voor hoe een situatie verlopen is of welk verdwenen voorwerp ergens stond, lag of hing. De game laat je daarbij weten wanneer je de knoppen voor die talenten moet indrukken. Keuzevrijheid ontbreekt er dus volledig.
Als de plaats delict volledig verkend is, ga je over tot de ondervragingen. Eerst maak je een portret van de persoon op. Ringen, vuile mouwen of een telegram in de broekzak zijn opmerkelijke details. Maar de ondervragingen zelf bieden evenmin een echt obstakel. Je werkt simpelweg een vragenlijst af. Wanneer je een verdachte betrapt op een tegenstrijdige uitspraak, druk je snel een knop in om opnieuw uit een lijst van kernwoorden de juiste repliek te kiezen. Kies je de verkeerde, dan meldt de game je droogweg: "Selecteer het juiste antwoord." De ontwikkelaars kunnen de sfeer niet beter verpesten, en opnieuw is er geen sprake van je eigen weg bepalen.
Sommige bewijsstukken vragen om nader wetenschappelijk onderzoek. In een minigame controleer je of het erts dat je gevonden hebt werkelijk zilver is. Je mengt op een logische manier vloeistoffen om een geschikt brouwsel te maken. Of winnen bij het armworstelen laat een schipper gemakkelijker praten, dus je bekijkt nauwkeurig zijn gelaatstrekken om een juiste tegenzet te doen.
Documenten plaats je dan weer in een context door te snuisteren in je archieven. Bij deze minigames schiet de moeilijkheidsgraad nogal eens de hoogte in en heb je veel meer pogingen nodig om ze tot een goed einde te brengen. Je kunt de minigames overslaan en als ze te frustrerend zijn, grijp je al snel naar deze optie terug. Hoewel je op die momenten echt eens kunt puzzelen, vervalt hun belang daardoor in het niets.
De tweede grootste troef van de game is de sfeer. Daarbij zijn de voice-acting en de graphics van groot belang, die het kleinste detail van een gezicht weergeven. Je vergeeft de ontwikkelaar de lange laadtijden, want elke zaak biedt een intrigerend mysterie waar Holmes en Watson op een oer-Britse en kurkdroge wijze mee omgaan. De game is meeslepend omdat er telkens weer iets te ontdekken valt. Daardoor wrijf je bij een nieuwe interessante aanwijzing al gauw bedenkelijk over je kin, zoals het een echte speurder betaamt.
Sherlock Holmes: Crimes & Punishments maakt de verwachtingen niet helemaal waar. Omdat je tijdens het onderzoek geen keuzes of inschattingen hoeft te maken, speel je niet áls maar mét Sherlock. De juiste conclusie trekken bij een zaak en een moreel oordeel vellen geven wel diepgang aan het verhaal, maar dat is weer te relativeren doordat er geen onmiddellijke gevolgen zijn. De manier waarop je intuïtief beslissingen neemt, laat je uiteindelijk wel de slimme speurder voelen. De game is niet elementair, maar even sfeervol als Brits en degelijk gemaakt.
Sherlock Holmes: Crimes & Punishments is nu verkrijgbaar voor de pc, PlayStation 3, PlayStation 4, Xbox 360 en Xbox One.