Kan Duke Nukem nog een comeback maken?

Het is vrijdagavond en ik zit 's nachts ongeduldig op aan Duke Nukem gerelateerd nieuws te wachten. Klokslag 1 uur gaat de website van Duke Nukem direct plat, waardoor mijn nieuwsgierigheid alleen maar toeneemt. Google geeft mij uiteindelijk het verlossende antwoord. Duke Nukem 3D krijgt een jubileumuitvoering omdat de game dit jaar twintig kaarsjes uitblaast. Dat is niet het nieuws waarop ik zat te wachten. Die game is immers vaker opnieuw uitgebracht dan dat de titulaire held seksistische opmerkingen maakt. Nee, ik hoopte op een nieuwe game. Een game die mijn geliefde macho weer relevant zou maken.

We schrijven het jaar 1996. Als dertienjarig ventje lig ik dubbel van het lachen om Duke Nukem's oneliners, seksisme en gewelddadige houding. Hij is de belichaming van de jaren tachtig. Een tijd waarin spierbundels het heft in eigen hand namen. Een tijd waarin alles met grof geweld werd opgelost, praktisch iedere vrouw gered moest worden en de held altijd de mooiste mee naar huis kon nemen. Het is het wereldbeeld waarmee ik ben opgegroeid. Maar hoe ouder ik word, hoe meer ik dat achter mij moet laten. Dat is de harde realiteit van het leven. Een nostalgische jubileumuitvoering van de game brengt daar geen verandering in. Duke Nukem is, net zoals ik eigenlijk, niet meer van deze tijd.

Stel je voor dat Duke Nukem 3D nu voor het eerst zou uitkomen. De gameplay staat nog als een huis, maar de game zou een flinke lading kritiek krijgen. Seksisme in games staat volop in de schijnwerpers. Daarnaast hoef je voor een game waarin de politie uit gemuteerde wilde zwijnen bestaat en vrouwen voor een paar dollar hun borsten laten zien niet op een warme ontvangst van politiek correcte groepen te rekenen. Verder staat de verheerlijking van geweld in games al jaren ter discussie. Dat doet er echter niet toe: de game is ondertussen twintig jaar oud. Een kind van zijn tijd.

Hetzelfde kan niet van Duke Nukem Forever gezegd worden. Niet alleen waren er hopen technische problemen, zowel de gameplay als de humor waren hopeloos verouderd. Daarnaast zijn de makers zelf vergeten wat humor nu precies inhoudt. Intelligente komedie weet onderwerpen die normaliter taboe zijn toch grappig te maken. Denk daarbij aan de satire van GTA of hoe George Carlin met het geloof de spot drijft. In Duke Nukem Forever zijn vrouwen verkracht, zitten ze vastgebonden aan een soort van mannelijk geslachtsdeel en maken ze ongepaste opmerkingen over abortus. Ondertussen groeien er aan de muur borsten die je kunt slaan. Dan laat ik met je eigen uitwerpselen gooien nog buiten beschouwing. Het bewijst simpelweg dat Duke Nukem Forever niet slim genoeg is.

Wellicht is Gearbox daarom niet aan een vervolg begonnen, want het imago van deze geliefde no-nonsense actieheld is verpest. Vorig jaar gaf Randy Pitchford aan dat wellicht een andere studio de zware taak van het maken van een vervolg op zich kan nemen. Dat zegt mij dat Gearbox zelf niet weet hoe het verder moet. In een wereld waarin Deadpool box office-records verbreekt en South Park al ruim twintig jaar meegaat, staat het buiten kijf dat er ook een plek voor Duke Nukem is. Alleen moet je het wel goed aanpakken. Laat Duke vooral zichzelf blijven, maar plaats hem in het hier en nu. Die kloof is een onuitputtelijke bron van potentiële humor. Zie het als een goede 'buddy cop'-film, met Duke Nukem als Mel Gibson en de maatschappij als Danny Glover.

Om de filmmetaforen helemaal door te drukken: een moderne Duke Nukem is een beetje zoals Bruce Campbell in Ash vs Evil Dead. Niet omdat hij al Ash zijn oneliners heeft gepikt, maar omdat beide zichzelf zijn gebleven in een wereld die is veranderd. Wat toen cool was, is nu ongepast. Die stoere oneliners leveren je een klap in het gezicht op en om de arrogantie kunnen we alleen maar lachen. Maar zodra de aliens weer vervelend gaan doen, kunnen we de moderne subtiliteit achter ons laten. Dan is het tijd voor een overdosis testosteron. Nadat de Duke is uitgekauwd en het laatste stukje alienkont van zijn laars heeft geschraapt, hangen de vrouwen weer als groupies om hem heen en weet iedereen dat de koning terug is. Hail to the king, baby!